“Het doelgroepenvervoer in Zwolle (Wmo- en leerlingenvervoer) wordt niet naar behoren uitgevoerd. Dat stelt het college van burgemeester en wethouders (B&W) in een informatienota, die naar de Zwolse gemeenteraad is gestuurd. Het gemeentebestuur stelt Munckhof daarom officieel in gebreke en bereidt zelfs een schadeclaim voor.” Dit schrijft Taxipro op LinkedIn en op haar website.
Gemeenten geven de laatste weken steeds vaker aan dat ze geen begrip meer hebben voor gebrekkige dienstverlening door chauffeurstekort. Zwolle is maar een voorbeeld. In dit artikel een oproep om de oplossing niet te zoeken in ingebrekestelling op dit punt, maar in samenwerking met alle betrokkenen en het door gemeenten gebruiken van alle middelen die ze zelf hebben en vaak niet kennen. Goede communicatie naar alle stakeholders zorgt voor begrip!
Geen coulance meer voor chauffeurstekort
Dit bericht roept natuurlijk meteen allerlei vragen op. Wanneer je verder leest dan wordt duidelijk dat de aangevoerde oorzaak door de vervoerder hier het chauffeurstekort of ziekteverzuim van chauffeurs is, plus trage werking CBR. De gemeente Zwolle vindt dit geen excuus meer en eist dat de dienstverlening conform contract uitgevoerd wordt. Zonder de precieze gang van zaken, afspraken en zo, te kennen staat dit verhaal uit Zwolle als voorbeeld voor veel andere contracten. Veel gemeenten gaan weer 100% dienstverlening eisen en stoppen met begrip tonen voor argumenten als chauffeurstekort.
Tekorten nog niet opgelost
En dat terwijl het chauffeurstekort helaas nog niet is opgelost. De oorzaken daarvan liggen dieper. Er zijn ook andere sectoren met een tekort. Denk bijvoorbeeld aan vrachtwagen chauffeurs, onderhoudstechnici en zorgpersoneel. Misschien allemaal door verschillende oorzaken, maar met een overeenkomst: er is meer werk en te weinig personeel.
Verschil: de gevoeligheid
Er is wel een groot verschil. Bij doelgroepenvervoer en leerlingenvervoer is de gemeenten de opdrachtgever en politiek verantwoordelijke in één. De klachten komen via allerlei kanalen direct naar de gemeente. Ook via de politiek. Mensen stellen de gemeenten dan ook aansprakelijk voor extra kosten. Zoals bijvoorbeeld extra eigen vervoer door uitvallen leerlingenvervoer. Verder is het extra gevoelig omdat het over kinderen en veelal kwetsbare ouderen gaat. Natuurlijk moeten we daar als maatschappij goed voor zorgen, maar we moeten ook zorgen dat we problemen samen oplossen en ouders/reizigers goed informeren en daarbij betrekken. In het leerlingenvervoer hebben ouders regelmatig terecht klachten, maar goede informatie helpt om samen oplossingen te zoeken en in ieder geval begrip te tonen.
Samen oplossen en overmacht
Voordat er een ingebrekestelling vanwege chauffeurstekort richting vervoerder gaat, moet er al van alles zijn uitgeprobeerd. Niet door als opdrachtgever te zeggen “nu moet je het zo doen” of “we geven tijdelijk ruimte, maar los het zelf op, en als je dat niet lukt dan krijg je straf”. Nee, dit is een oorzaak die in lopende contracten bijna als overmacht moet worden geaccepteerd. Dan ga je zoiets samen oplossen en haal je samen alles uit de kast. Bijvoorbeeld door goede informatie/communicatie aan gebruikers. Door hen erbij te betrekken. Met goede uitleg zal er veel begrip zijn. En ook door als opdrachtgever te bekijken wat je zelf nog kunt doen. Zwolle erkent bijvoorbeeld nu dat ze een verouderde werkwijze hebben. De ingevoerde lezer weet dat daardoor eigenlijk teveel leerlingen in taxi’s worden vervoerd. Dat kan een stuk minder. Gemeenten kunnen ook over begin- en eindtijden gaan overleggen met alle voorzieningen die door de overheid betaald worden, bijvoorbeeld de scholen en dagbestedingen. Een kleine verschuiving en spreiding lost al veel op.
Ingebrekestelling lost het echt niet op
Wanneer gemeenten in doelgroepenvervoer naar een ingebrekestelling grijpen, dan wordt gezegd dat er een groot aantal klachten is gekomen. Dat valt eigenlijk vaak best mee. Bijvoorbeeld één slecht uitgevoerde leerlingenvervoer route (waarin 6 kinderen worden vervoerd) leidt tot 6 klachten van alle respectievelijke ouders/verzorgers. Allemaal vervelend, maar er is dan maar 1 oorzaak.
Wanneer gemeenten chauffeurstekort gaan bestrijden met ingebrekestellingen, dan wordt er niets opgelost en komt het tijdstip dichtbij dat een vervoerder dat gaat bestrijden en een gerechtelijke uitspraak wil uitlokken over overmacht en verantwoordelijkheden van de opdrachtgever. Dus laten we dit voor de lopende contracten in goed overleg en met goede info en betrokkenheid van gebruikers met elkaar oplossen. Bij nieuwe contracten kunnen opdrachtgevers aansturen op meer samenwerking vervoerders en slimme invulling van eigen redzaamheid zodat chauffeurstekort geen issue meer is.